Studie- en scriptietips > 3. Onderzoeksmethoden scriptie

Betrouwbaarheid en validiteit scriptie

Scriptietips Alle onderwerpen

Studietips algemeen

4. Afronding scriptie

Een belangrijk onderdeel van je scriptie/ beroepsproduct is het beschrijven van de betrouwbaarheid en validiteit. Voor zowel hbo- als ook wo studenten is dit tegenwoordig een vereiste, en deze onderdelen worden veelal verantwoord in je onderzoeksmethoden van je scriptie. Dagelijks helpen we studenten bij hun scriptie met de betrouwbaarheid en validiteit, want het beschrijven van deze onderzoeksbegrippen lukt vaak nog wel, maar het toepassen ervan? Dat is toch andere koek! In dit artikel leggen we deze begrippen uit en geven we je tips om de begrippen betrouwbaarheid en validiteit te beschrijven in jouw scriptie. We wensen je alvast veel succes!

Wat is betrouwbaarheid? Soorten betrouwbaarheid

Het begrip betrouwbaarheid wordt in het Engels vertaald als reliability. Wanneer je dit begrip opzoekt in je onderzoeksboek, vind je vaak verschillende definities. In feite gaat het bij betrouwbaarheid erom dat de resultaten van jouw onderzoek zo dicht mogelijk de werkelijke situatie benaderen. Als een medestudent jouw onderwerp zou hebben, wil je dat hij of zij vrijwel dezelfde resultaten zou verkrijgen als jij. Pas dan is er sprake van een betrouwbaar onderzoek en is het onderzoek reproduceerbaar.

Er zijn verschillende soorten betrouwbaarheid, de belangrijkste vormen van betrouwbaarheid in een scriptie zijn:

1. Test-hertest betrouwbaarheid: Meet de consistentie van resultaten bij herhaalde metingen over tijd.

Voorbeeld: Een vragenlijst over stress wordt tweemaal afgenomen bij dezelfde groep mensen met een tussenperiode van twee weken. De resultaten worden vergeleken om de consistentie te bepalen.

2. Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid: Meet de mate van overeenstemming tussen verschillende beoordelaars.

Voorbeeld: Twee onafhankelijke beoordelaars coderen interviews en de mate van overeenstemming tussen hun beoordelingen wordt gemeten.

3. Interne consistentie: Meet de samenhang tussen verschillende items van een test die hetzelfde construct meten.

Voorbeeld: Een vragenlijst over zelfvertrouwen bevat meerdere items die hetzelfde construct meten. De consistentie tussen deze items wordt geanalyseerd met Cronbach’s alpha.

Voorbeeld betrouwbaarheid

Voorbeeld betrouwbaarheid: je doet een onderzoek naar het eetpatroon van vegetariërs in Nederland. Je besluit om een enquête uit te zetten en gebruikt social media (zoals Facebook) om respondenten te vinden. Je merkt dat het vooral medestudenten zijn, uit jouw studentenstad, die gehoor geven aan jouw oproep om mee te doen aan de enquête. Maar is dat wel een betrouwbaar onderzoek? Je wilt immers dat de onderzoeksresultaten overeenkomen met de werkelijke situatie, en iets zeggen over alle vegetariërs in Nederland. Wanneer overwegend studenten mee zouden doen aan het onderzoek, is de betrouwbaarheid laag. Om de betrouwbaarheid te waarborgen kun je de groep respondenten uitbreiden zodat deze beter aansluit bij de werkelijke situatie. Je zou bijvoorbeeld aanvullend gebruik kunnen maken van andere selectiemethoden (zoals oproepjes op fora, aanvullend schriftelijke enquêtes etc.).

Hoe meet je de betrouwbaarheid in kwantitatief onderzoek?

Betrouwbaarheid wordt in kwantitatief onderzoek veelal uitgedrukt in een betrouwbaarheidspercentage van 95% of 99%. Wil jij weten hoeveel respondenten je nodig hebt om deze mate van betrouwbaarheid te halen? Dan kun je gebruik maken van een online steekproefcalculator.

De betrouwbaarheid van vragenlijsten kun je ook meten met SPSS. Hierbij bereken je de zogenaamde Cronbach’s Alpha. Indien deze waarde .80 of hoger is duidt dit op een hoge betrouwbaarheid. De meeste literatuur geeft aan dat een waarde die gelijk aan of hoger dan .70 ook nog betrouwbaar is.

Let op: je kunt niet zomaar alle vragen (met verschillende antwoordcategorieën) samennemen, dit heeft invloed op de betrouwbaarheid van je onderzoek!

Hoe meet je de validiteit in kwantitatief onderzoek?

De validiteit in kwantitatief onderzoek heeft normaliter te maken met welke vragen je stelt aan de respondenten. Validiteit betekent dat jouw gevonden resultaten straks ook inhoudelijk juist zijn.

Om de onderzoeksvaliditeit te waarborgen kun je de vragen vaak het beste opstellen (dat is ook het meest betrouwbaar!) wanneer je je literatuuronderzoek reeds hebt afgerond. Je kunt dan beter bepalen welke (abstracte) begrippen belangrijk zijn (bijvoorbeeld geluk of succes), en kunt aan de hand van deze begrippen verschillende vragen (indicatoren) gaan opstellen. Je bent dan bezig met het operationaliseren van je onderzoek.

Houd hierbij altijd het doel van het onderzoek en de deelvragen in je achterhoofd. Er zijn voor veel onderwerpen al bestaande vragenlijsten die een goede (statistische) validiteit hebben. Mochten er geen bestaande vragenlijsten met een goede validiteit beschikbaar zijn, dan moet je zelf een vragenlijst opstellen. Een handig hulpmiddel hierbij is een operationaliseringsmodel (operationaliseringstabel). Hieronder geven we je hiervan een voorbeeld.

Voorbeeld operationaliseringsmodel

Hierboven hebben we het vooral gehad over de methodologische validiteit, maar je kunt ook (vooral voor wo studenten) kijken naar de statistische validiteit. Hierbij kijk je of de gebruikte statistische modellen voldoen aan de achterliggende aannames.

Hoe meet je de betrouwbaarheid in kwalitatief onderzoek?

Ook bij kwalitatief onderzoek is betrouwbaarheid belangrijk. Bij de betrouwbaarheid dien je zaken te beschrijven die betrekking hebben op de omstandigheden van je onderzoek, zoals het feit dat er een rustige locatie is gekozen (zodat de respondenten niet gestoord konden worden) of de houding van de interviewer (respondenten mogen niet beïnvloed worden, dus neem een open houding aan, stel open vragen en geen sturende vragen, laat tussentijdse stiltes vallen etc.).

Het is ook belangrijk dat je de representativiteit van je steekproef beschrijft, gezien de representativiteit van de steekproef zorgt voor een betere onderzoeksbetrouwbaarheid. Als je bijvoorbeeld de wensen en behoeften van de doelgroep van een bedrijf in kaart wil brengen, probeer dan niet alleen de huidige klanten mee te nemen maar neem juist ook de potentiële afnemers mee in je empirisch onderzoek.

Tevens is het goed om te beschrijven waarom je specifiek voor deze onderzoeksmethode hebt gekozen en wat daar de voor- en nadelen van zijn. Zo kun je bij interviews kiezen uit gestructureerde, semigestructureerde of diepte-interviews. Welke keuze je ook maakt, het gaat er uiteindelijk om dat je jouw keuze hierin zo goed mogelijk verantwoord (tip: het helpt vaak om het doel van de interviews erbij te zetten).

Hoe meet je de validiteit in kwalitatief onderzoek?

Net als bij kwantitatief onderzoek gaat het er bij de validiteit van kwalitatief onderzoek om dat je de juiste vragen/topics opstelt die jouw onderwerp ook echt omvatten. Ook hier zou je gebruik kunnen maken van een operationaliseringsmodel. De interviewvragen (bij gestructureerde- en semigestructureerde interviews) worden vaak genoteerd in een interviewgids zodat je goed voorbereid naar het interview kunt gaan, bij een diepte-interview gebruik je vaak een itemlist. Hierin kun je tevens een inleiding voor jezelf uitschrijven die je aan elke geïnterviewde vertelt aan de start van het interview en vermeld je ook de vertrouwelijkheid.

Hieronder zie je in de afbeelding een voorbeeld van een interviewgids:

Als laatste dien je hier al te beschrijven hoe je de analyses gaat uitvoeren en of je de interviews bijvoorbeeld hebt opgenomen met een audiorecorder. en hebt uitgewerkt in transcripties. Verder is het voor de validiteit van een interview ook altijd goed om de interviewvragen vooraf voor te leggen aan een expert en, indien mogelijk, proefinterviews af te nemen.

Topscriptie heeft al ruim 6.000 studenten geholpen!

Laat ons je helpen bij je studie of het afstuderen. Ontdek wat we voor je kunnen doen.

4.8

Hoe beschrijf je de betrouwbaarheid en validiteit in je scriptie?

Beschrijf dus in je scriptie zoveel mogelijk aspecten die eraan hebben bijgedragen dat de betrouwbaarheid en validiteit van jouw onderzoek zo hoog mogelijk is. Bespreek in ieder geval bij het beschrijven van de betrouwbaarheid en validiteit de volgende punten:

Hoe beschrijf je de betrouwbaarheid van literatuuronderzoek (secundair onderzoek)?

De definitie van literatuuronderzoek is volgens Topscriptie:

Een overzicht van reeds bestaande informatie over je onderwerp (wat is er al bekend), dat de context weergeeft van en ‘gaten’ identificeert in de literatuur, een kritische en samenhangende bespreking is en de relaties laat zien tussen voorgaande onderzoeken.

Veel studenten vergeten te beschrijven hoe zij de betrouwbaarheid van hun literatuuronderzoek (deskresearch) zo hoog mogelijk hebben gehouden. Het is belangrijk om ook de betrouwbaarheid in het geval van een literatuuronderzoek te beschrijven. Beschrijf bij de verantwoording van de betrouwbaarheid bijvoorbeeld de volgende aspecten:

Geef aan welke zoektermen en combinaties van zoekwoorden je hebt gebruikt (let op het gebruik van AND en OR). Tip: het loont zich vaak ook om de zoektermen zowel in het Engels als het Nederlands te proberen. Met de bovenstaande schrijftips van Topscriptie kun je zelf aan de slag om de betrouwbaarheid en validiteit van jouw onderzoek in je scriptie te beschrijven. Let op dat de bruikbaarheid van je onderzoek een ander begrip is dan de betrouwbaarheid en validiteit. Je onderzoek kan bijvoorbeeld wel heel bruikbaar (en waardevol) zijn voor het bedrijf, terwijl de betrouwbaarheid en validiteit niet zo hoog is. Vergeet niet om in je discussie de beperkingen van je onderzoek te beschrijven. Het maakt het stuk juist sterker als je laat zien dat je je hiervan bewust bent. Realiseer je dat elke scriptie en elk onderzoek zijn eigen problemen kent op het gebied van de betrouwbaarheid of validiteit.

Alle onderwerpen in

Scriptietips